Normalde insanlar oy kullanırken partilerin seçim bildirgelerine, vaadlerine bakarlar. Ancak şu anda Türkiye’de öyle bir yerdeyiz ki, seçim o kadar “normal olmayan tekrar seçim” ki, toplum yeni açıklanan bu seçim bildirgelerine ne kadar bakacak hiç belli değil.
Yine de “seçim seçimdir” diyerek, tüm partiler sözlerini, tüm topluma ne vaat ettiklerini açıkladılar bir bir. Bunların içinde en dramatik olanı AKP’nin programıydı. Son kongresinde “fabrika ayarlarına” dönecekti ya, döne döne çocukluğuna dönmüş. Sanki yıllardır memleketi başkası yönetiyormuş da AKP ilk defa yönetmeye talip oluyormuş havasında, çocuk gibi konuşuyor. Ama bu çocukluk “Sineklerin Tanrısı” eserindeki gibi; gerçek hayatımız AKP’nin aynen bu eserdeki gibi insanlığın ortak değerlerinden hiç nasibini almamış, hiç medenileşmemiş bir acımasızlık ile yaptıkları ile dolu çünkü.
Sözün kısası AKP’nin seçim bildirgesi; İstanbul’da saldırıya uğrayan Ahmet Hakan, Silvan’da başına silah dayanan Murat Demir nezdinde basın özgürlüğüne ve Şırnak’ta Hacı Birlik’in cansız bedenine uygulananlar ile insanlığa karşı işlenen suçlardan oluşmaktadır.
*
Kadınlar oy kullanırken, partilerin sadece kendileri ile ilgili vaatlerine bakmazlar, bütüne bakarlar, tüm toplumun geleceği için tasalanırlar, ona göre oy kullanırlar. Ama elbette partilerin kendi hayatlarına ne kadar sahip çıkıldığı da önem taşır. Hele de kadınların can meselesi yaşadığı, eşit hakların gerilediği bizim gibi bir ülkede iseler, ister istemez bazı ölçülere de bakarak oy kullanmalıyız.
Peki bu ölçüler neler olmalı? Aslına bakarsanız kadınların tüm haklarına kavuşarak, ezilmekten kurtularak yaşamalarını sağlayacak olan her şeyi sayabiliriz bu noktada. Ama bu ideal durum, bugün yaşadığımız en somut meseleleri çözmemize yetmez. Bu yüzden öyle ölçüler bulmalıyız ki, şu anda yaşadığımız derdimize derman olsun. Tarihin bu yerinde, Türkiye’de, bir seçim öncesinde kadınların beklentileri önce yaşadıkları en somut sorun olan kadın cinayetlerine gerçekçi bir çözümdür. Biz bunu duymak, görmek isteriz. Bu bakımdan kadın hareketinin uzun bir zamandır dile getirdiği 5 temel talebin, partilerin seçim vaatlerinde ne ölçüde yer aldığına bakabilir ve buna göre muhakeme edebiliriz. Kadınların somut sorunun içinde yaşayarak yürüttükleri mücadele ve tüm toplum tarafından doğrulanmış bu talepler, objektif bir ölçek kabul edilebilir:
1. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Meclisteki tüm parti liderlerinin kadına yönelik şiddeti kınaması. Bu maddeyi kısaca; toplumsal cinsiyetle ilgili şiddetle mücadelede “amasız” “fakatsız” “net bir siyasi irade geliştirmek” olarak kısaltabiliriz.
2. 6284 sayılı Koruma kanununun etkin uygulanması,
3. Ceza Kanunu’nda caydırıcı ceza; erkek şiddetini aklayan indirimlerin kaldırılması,
4. Kadın Bakanlığının kurulması
5. Cinsiyet ve cinsel yönelim eşitliğini esas alan yeni anayasa
Partiler neler demiş baktığımızda; Tüm partilerin kadınlarla ilgili birleştiği başlık, “erken evliliklerin önlenmesine yönelik çalışmalar”. CHP, MHP ve HDP “yasaların kadın eksenli” değiştirilmesini amaçlarken AKP, kadınların istihdamına ve iş gücü piyasasına girişlerinin kolaylaştırılmasını öne çıkarıyor. Sadece HDP’nin kadınlar için ayrıntılı olarak ayrı seçim bildirgesi var.
AKP “Kadınların Yanında” başlığını kulanmış ve sadece istihdam ve doğum yardımlarını önemsiyor, MHP kadınları “Ülkenin Geleceği” başlığı ile ele alıyor ama söyledikleri AKP ile neredeyse tıpatıp aynı. CHP: “Güçlü Kadın, Güçlü Toplum” diyor ve şiddet yokmuş gibi davranmak yerine can yakıcı konularda önlemler sıralıyor. HDP ise “Özgür Kadınlar” başlığı ile; kadın kotasından “haksız tahrik” indiriminin kaldırılmasına, kürtaj hakkından 8 Mart’ın tatil olmasına kadar ayrıntılı ve kadın mücadele tarihinin biriktirdiği tüm talepleri kapsıyor. Tüm bunları bir tablo içinde bir araya getirmeyi denediğimizde aşağı yukarı durum şudur:
Kadınların Partiler Karnesi
|
TEMEL TALEP
|
AKP
|
CHP
|
HDP
|
MHP
|
1
|
Şiddete karşı siyasi irade
|
0
|
+
|
+
|
0
|
2
|
Korunma Kanununun uygulanması
|
0
|
+
|
+
|
0
|
3
|
Ceza Kanununda indirimlerin kaldırılması
|
0
|
?
|
+
|
0
|
4
|
Kadın Bakanlığı kurulması
|
0
|
+
|
+
|
0
|
5
|
Eşitliği sağlayacak yeni anayasa
|
0
|
?
|
+
|
0
|
Sevgili kadın kardeşlerim, oy kullanırken elbette birçok şeye bakacağız, hele de bugün Türkiye yanıyor iken öncelik ölümlerin durdurulması ve barış için mücadele edenlerin kuvvet kazanmasıdır. Ve bütün bunların yanında işte bu yukarıdaki tablo da var, unutmayın. Artık siz bilirsiniz, karar sizindir.