Ekranlardaki evlilik (izdivaç) programları topun ağzında; devlet de, hükümet de, RTÜK de bastırdıkça bastırıyor yayından kaldırılmaları için...
İlk “müjde”yi Numan Kurtulmuş verdi önceki hafta ve gayet fiyakalı bir muhafazakârlık retoriğiyle hallaç pamuğu gibi attı bu programları:
“Bu bizim örfümüze, geleneğimize, inançlarımıza, Türk aile yapısına, Anadolu topraklarının kültürüne uygun olmayan şeylerdir. Neymiş efendim reytingi çok yüksek ve dolayısıyla reklam gelirleri de çok yüksek. Olmaz olsun böyle reklam gelirleri! Aile müessesesini ortadan kaldıracak, ulviyetini, kutsiyetini ortadan kaldıracak son derece acayip programlar var.”
Bu komik sözlerin değerlendirmesine birazdan geleceğiz, ama Kurtulmuş aynı konuşmasında KHK kartını masaya sürerek, “İnşallah önümüzdeki süreçte bunu bir Kanun Hükmünde Kararname düzenlemesi ile gündeme getirebiliriz” de dedi.
Tabii böyle olunca ilgili yayıncı kuruluşlar telaşlandı. RTÜK Başkanı İlhan Yerlikaya ile görüşme talebinde bulundular ve hafta içinde bu talepleri karşılandı.
Başkan Yerlikaya, bu programlarla ilgili binlerce şikâyet geldiğini söylemiş onlara. Aynı doğrultuda hem Cumhurbaşkanlığı, hem de Başbakanlık İletişim Merkezleri’ne 136 binin üzerinde bildirim geldiğini de ekleyerek RTÜK olarak kendilerine kanunların tanıdığı yaptırımları uygulayacaklarını kaydetmiş. Kanal yöneticilerine de kamuoyundaki bu şikâyetleri dikkate almalarını önermiş.
Tabii o da Numan Bey gibi aynı minval üzere, evlilik kurumunun zedelenmesinin gelecek açısından toplumsal travmalar meydana getireceğini genel çerçevede dillendiriyor.
Bir de yayın yönetmenleri cephesinden tarafımıza iletilen bazı notları paylaşalım!
Onlara RTÜK tarafından, özü itibarıyla “Biz kaldırmayalım, KHK ile de kalkmasın, kendiniz kaldırın, en iyisi bu” telkini yapılmış. Yani bir bakıma “Bizi yasakçı konuma düşürmeyin” ricasında bulunuluyor!..
Kanal yöneticileri, evet, işin zıvanadan çıktığını, neredeyse “tiyatro”ya döndüğünü, bunu rekabetin koşulladığını kabul etmişler, ancak programları kaldırmak yerine bu durumu düzeltme, kaliteyi artırma önerisinde bulunmuşlar. Çünkü her şey ortada, “Anadolu”nun (hani şu Kurtulmuş’un örfünü, inancını, geleneğini, kültürünü, toprağını anlata anlata bitiremediği Anadolu’nun) yüzde 80’i bu yapımları izliyor!..
Tabii RTÜK programların düzelebileceği inancında pek olmadığı için yayıncıların izlenimi, “Kaldıracaklar, kaldırana kadar da yıldırıcı cezalar verecekler” noktasında netleşiyor. En tehlikeli ihtimal, hâlihazırda uygulanan ve söz konusu programın aylık brüt gelirinin yüzde 1’i olan ceza miktarının yüzde 2’ye çıkarılması. Bunun yapımcı açısından baş edilmesi imkânsız bir ceza olacağı söyleniyor.
2000’lerin başında yayına girmiş “Ben Evleniyorum”dan itibaren (ki onun da o zaman RTÜK’e başvurulup yayından kaldırılması istenmişti!) yaklaşık 15 yıldır televizyonlardaki evlilik realite-şov-yarışma programları üzerine yazıyorum. Çok sert ve ağır eleştirilerde bulundum. Şimdi karşımızdaki programlara baktığımda da pek çok sorunlu yan elbette görüyorum.
Ancak bir nokta var ki katılmam mümkün değil. O da işte hem Numan Kurtulmuş’un hem de RTÜK başkanının hareket noktası... Yani bu programların “aile müessesesi”nin ulviyetini, kutsiyetini ortadan kaldıracağı; evlilik kurumunun zedelenmesine, böylece gelecek açısından travmalara yol açacağı şeklindeki kanaatler. Kısacası bu programların toplumu bozduğu, bozacağı düşüncesi.
Beyler, durum tam tersi!
Beyler, bu programlar ayna, ayna!..
Beyler, evlilik kurumunun ipliği tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de, üstelik dindar-muhafazakâr kesimi de içerecek şekilde pazara çıktığı için...
“Bir yastıkta kocamak” neredeyse tarih olup bir hayata birkaç evlilik sığdırmak âdetten hale geldiği için...
Ve evliliklere artık “boşanma sözleşmeleri” eşliğinde bismillah dendiği için...
İşte böyle bize özgü alaturka fantezilerle süslü şekilde ayağa, pardon ekrana düşmüş durumda evlilik!..
Evlilik “gerçek hayat”ta can çekiştiği içindir ki ancak bir “gerçeklik gösterisi” (realite-şov) olarak böyle muazzam “alıcı” (seyirci) buluyor.
Siz bırakın bu programların Türk aile yapısına, evliliğin kutsiyetine halel getirmesini de büyük şehirlerin muhafazakâr muhitlerinde gizli imam-nikâhlı ikinci, üçüncü, bilmem kaçıncı eşlerine evler (hâşâ, “garsoniyer” demiyoruz!) açan zengin mümin kardeşlerimizden söz edin! Gelin bunları konuşalım!..
Her şeyi bir yana bırakın, fark etmiyor musunuz kendi sözlerinizdeki iç çelişkiyi: Örfünden, geleneğinden, inancından, kültüründen, örnek (“Türk”) aile yapısından dem vurduğunuz “Anadolu toprağı”, her gün yüzde 80’iyle geçiyor ekran başına ve kaykıla kaykıla seyrediyor bu programları...
Sizin siyaseten böyle “muhafazakâr” göz-boyamalarınız, bu şirin toplumsal-muhafazakâr ikiyüzlülüğü bastırmaya yetmez.
“Sosyoloji” imkân vermez buna!..