Ticaret Bakanlığı'nın un ihracatına sınırlama getirmesine yönelik aldığı karar un üreticilerine olumsuz yansıdı. Bakanlık, İhracat Rejimi Kararı'nda değişiklik yaparak yerli buğdayın ihracat yapılmasını yasaklamıştı.
Bu sınırlama Diyarbakır, Batman ve Mardin’deki un fabrikalarını vurdu.
Artı Gerçek’te yer alan Remzi Budancir’in haberine göre, Yerli ürün ihracatı yapamayan fabrikaların depoları yerli buğdayla dolu. Depolarında tonlarca buğday bekleyen fabrikaların çoğu şalter indirerek üretimi durdurdu. Bu fabrikalarda çalışan yüzlerce kişi işsiz kaldı.
Yeni sistem 'İhracatta yerli buğday kullanmayacaksın' diyor
Dicle Un Üreticileri Derneği Başkanı Veysi Duyan, Ticaret Bakanlığı’nın bu kararının üreticileri mağdur ettiğini söyledi.
Sıkıntının, bakanlığın un ihracatına yönelik rejim değişikliğine gitmesinden dolayı yaşandığına dikkat çeken Duyan, “Yeni sistem, ‘yurt dışından getirdiğin ithal buğdayın ihracatını yapacaksın, ihracatta yerli buğday kullanmayacaksın’ diyor. Bu uygulamanın üreticilere, çiftçilere ve ülke ekonomisine bir getirisi yok. Biz sadece aracıyız burada. Rusya ya da Ukrayna’dan buğday alıyoruz. Bunu ihracat yapabiliyoruz. Biz burada sadece aracıyız. Bunun ülke ekonomisine hiçbir katkısı yok. Bu karar, arz azlığı ve yurt içinde buğday sıkıntısı var gerekçesi ile alınıyor. Bu tamamen yanlış bir uygulama. Türkiye’de rekolte olarak buğday sıkıntısı yok. Güneydoğu'daki buğdayları ancak ihracatla tüketebiliriz” uyarısında bulundu.
2 milyon ton buğday depolarda bekliyor
Yerli buğdayın ihracat edilmesinin yasak olmasından dolayı bölgedeki un sektörünün sıkıntıya düştüğünü anlatan Dayan, “Güneydoğu Anadolu bölgesinde 2 milyon ton buğday var şu anda. Çiftçide, esnafta, fabrikada ve stokçuda bu buğday bekliyor. Bu buğday elde kaldı, kullanılamıyor. Bu önümüzdeki yıl buğday üretimini de olumsuz etkileyecek. Bu yıl elinde buğday kalan üretici bir daha buğdayı üretmez. Bu sorun giderek büyüyor” dedi.
32 fabrika şalter indirdi
Yerli buğdayın ihracının yasaklanmasının ardından birçok fabrikada üretim durdu. Bölgede 35 fabrikanın sıkıntı yaşadığını anlatan Dayan, “Fabrikamız çalışamaz duruma geldi. 5 Eylül’den bu yana yerli buğday ihracatı yapamayan 32 fabrika tamamen şalter indirdi. İşçilerini çıkardılar. Şu anda çalışamıyorlar” diye konuştu.
Çözüm bulunmazsa sorun derinleşir
Çözüm bulunması için bakanlık ile görüştüklerini, taleplerini yazılı olarak sunduklarını anlatan Dayan, “Çözüm önerilerimizi hem un federasyonuna hem de Ticaret Bakanlığı'na ve bakan yardımcılarına ilettik. Ama hala sorun çözülmüş değil. Un ihracatında iyileştirmeye gidilmesi gerekiyor. İhracatta yerli buğday kullanılmasına müsaade edilmeli. Bu şekilde devam etmesi durumunda bütün fabrikalar şalter indirebilir” ifadelerini kullandı.
Ne olmuştu?
Ticaret Bakanlığı'nca 6 Eylül tarihinde Dahilde İşleme Rejimi dışında gerçekleşen un ihracatına sınırlama getirilmişti. Yapılan açıklamada, son dönemde yurt içi un fiyatlarında yaşanan dalgalanmalardan dolayı, Bakanlığın, İhracat Rejimi Kararı'nda değişiklik yapılarak Dahilde İşleme Rejimi dışındaki un ihracatına yönelik yeni bir düzenleme yaptığı kaydedilmişti. Bu kapsamda, Dahilde İşleme Rejimi dışında gerçekleşen un ihracatına sınırlama getirildiği ve sınırlama getirilen bölümün ülkenin toplam un ihracatının yaklaşık yüzde 1'ini oluşturduğu belirtildi. Düzenlemenin, yurt içi un fiyatlarında istikrarı sağlamayı, tüketiciyi korumayı ve spekülasyonun önüne geçmeyi amaçladığı vurgulanan açıklamada, söz konusu düzenlemenin geçici olduğu, fiyat istikrarının sağlanmasının ardından sona erdirileceği ifade edilmişti.